Dr. Catarina Marques Dos Santos

Catarina Marques dos Santos is Assistant Professor bij de afdeling Organisatie, Strategie en Ondernemerschap aan de Maastricht University School of Business and Economics. Catarina behaalde haar PhD in Human Resources Management en Ontwikkeling aan de Universiteit Maastricht en ISCTE-IUL (Portugal). Ze studeerde Sociale en Organisatiepsychologie aan ISCTE-IUL en aan de Universiteit Leiden (Nederland).

 

Catarina's expertise ligt op het gebied van management, namelijk op het gebied van teamdynamiek, cognitie, aanpassing en leiderschap. Haar onderzoek richt zich voornamelijk op teamniveau, maar ze doet ook onderzoek op individueel niveau. Haar onderzoek is gepubliceerd in toptijdschriften zoals The Leadership Quarterly, Group & Organization Management, European Journal of Work and Organisational Psychology, Journal of Business Research en European Management Journal.

 

Catarina is betrokken bij het MaastrichtMBA programma als docent in de On-Campus MBA kernmodule over het onderwerp Organisaties in tijden van verandering.

Wat is jouw connectie met Maastricht?

Mijn band met Maastricht begon toen ik mijn PhD deed. Het eerste internationale congres waar ik mijn onderzoek presenteerde was hier in Maastricht - het congres van de European Association of Work and Organizational Psychology (EAWOP). Een paar jaar later, ook tijdens mijn promotie, kwam ik terug naar Maastricht om als gastonderzoeker te werken aan de Faculty of Psychology and Neuroscience, bij de afdeling Arbeids- en Sociale Psychologie. In die tijd maakte ik kennis met de onderzoekscultuur en onderwijs- en leermethode van de Universiteit Maastricht (het Problem Based Learning, PBL), en met de stad. Ik kreeg zo'n goede indruk dat ik bij het zien van de vacature voor mijn huidige functie meteen besloot te solliciteren. Sinds februari 2018 werk ik als Assistent Professor Organizational Behavior bij Maastricht University School of Business and Economics.

Wat motiveerde je om professor te worden?

In mijn rol als cursuscoördinator en tutor vind ik het leuk om cursussen voor te bereiden en te geven waarin studenten theorieën en bevindingen die ze in academische papers hebben gelezen moeten begrijpen en erop moeten reflecteren, en die kennis moeten toepassen en overdragen om situaties, casussen of crises uit het echte leven te begrijpen. Daarnaast is het door de PBL-aanpak lonend om discussies binnen een kleine groep studenten te stimuleren, te observeren en eraan deel te nemen, wat bijdraagt aan hun ontwikkeling tot kritische denkers.

 

Als onderzoeker werk ik graag aan mijn onderzoek en werk ik graag samen met mijn collega's om te begrijpen hoe onderzoekers en praktijkmensen werkomgevingen kunnen bevorderen waarin individuen en teams gemotiveerd en betrokken zijn, graag samenwerken, zich aanpassen aan uitdagingen en veranderingen en na verloop van tijd positieve resultaten behalen.

Wat is jouw rol binnen het MaastrichtMBA programma?

Binnen de On-Campus MBA track van het MaastrichtMBA programma geef ik les in de modules team dynamics en managing the workforce in challenging times van de module Organisations in Times of Change. Daarnaast begeleid ik BCP studenten.

Kun je ons iets meer vertellen over je lezingen in het programma?

In de sessie over Teamdynamiekbespreken we de voordelen en valkuilen van het samenwerken met andere mensen, factoren die individuele en groepsprestaties kunnen verhogen en verlagen (en hoe deze te overwinnen), evenals de belangrijkste drijfveren van teamwork.

 

In de sessie over Het personeelsbestand beheren in moeilijke tijdenbespreken we hedendaags onderzoek over relevante onderwerpen, zoals het managen van het hybride personeelsbestand in aanhoudende crisissituaties. Dit is een meer praktische sessie waarin studenten ervaren hoe zij en hun team reageren op uitdagende situaties, door deel te nemen aan een crisismanagementsimulatie.

Hoe denk je dat de wereld er de komende jaren uit zal zien met betrekking tot jouw onderwijsgebied?

Ik denk dat sommige veranderingen die we nu meemaken de komende jaren zullen blijven. Hybride werken zal blijven omdat mensen de mogelijkheid willen hebben om op afstand te werken, of omdat organisaties besluiten om over te stappen op werken op afstand of hybride werken. Deze nieuwe manier van werken heeft gevolgen voor de manier waarop teamleden en leiders met elkaar omgaan, een gedeeld begrip opbouwen van relevante aspecten in de werkomgeving, van elkaar leren of zich identificeren met het team.

Welke lessen heb je de afgelopen jaren geleerd?

Er zijn een paar lessen die ik niet alleen in de afgelopen jaren heb geleerd, maar juist heb versterkt. Een van die lessen is dat leiderschap cruciaal is tijdens crises. We hebben bijvoorbeeld gezien hoe de leiders van het land de COVID-19-pandemie hebben begrepen en met de mensen hebben gecommuniceerd, en welke invloed de moeilijke en uitdagende beslissingen die ze hebben genomen, hebben gehad op het gedrag van de mensen om de verspreiding van de pandemie te voorkomen of zich te laten vaccineren.

 

Een andere les die werd versterkt, is het belang van vertrouwen op het werk. In de afgelopen jaren hebben we gezien hoe vertrouwen inderdaad een van de bouwstenen is van een functionele en gezonde relatie op het werk, bijvoorbeeld toen mensen thuis moesten werken vanwege de lockdowns. Leiders, managers en werknemers moeten zich kwetsbaar opstellen tegenover elkaars gedrag en erop vertrouwen dat ze eerlijk en verantwoordelijk zijn.

Waar ben je professioneel bijzonder trots op?

Ik ben er bijzonder trots op dat ik in 2019 een Marie Sklodowska-Curie Individual Fellowship heb gekregen van de Europese Commissie. Dankzij deze prestigieuze internationale beurs kan ik mijn onderzoek richten op een actueel onderwerp op het gebied van management, namelijk de ontwikkeling van mentale teammodellen in verschillende soorten teams. De ontwikkeling van team mentale modellen is cruciaal in teams die actief zijn in verschillende industrieën en sectoren, omdat het het leren, aanpassen en presteren van teams kan bevorderen, conflicten binnen de groep kan verminderen en uiteindelijk ongelukken en rampen kan voorkomen.

Wil je iets persoonlijks met de lezers delen?

Ik kijk graag naar MasterChef Australia omdat het een paar van mijn interesses combineert. Ik hou van koken en ik doe onderzoek naar teamwork. Ik vind het dus vooral leuk om naar de teamuitdagingen te kijken en te zien hoe de deelnemers de leider aanwijzen (als ze de kans krijgen), leiderschapsgedrag vertonen, hoe ze samenwerken en zich aanpassen aan de uitdagingen die zich tijdens de opdrachten voordoen en hoe ze met tijd omgaan.

 

Bovendien is mijn zus patissier en zij deelt met mij de uitdagingen waarmee zij in de keuken worden geconfronteerd om in teams te werken en de klus te klaren. Een van mijn doelen is om keukenteams te bestuderen om meer te weten te komen over hun dynamiek en om teamwerk in deze teams te bevorderen.

Dr. Catarina Marques Dos Santos
Assistent-professor
Organisational Behaviour