Katrin Muff is hoogleraar Duurzaamheid en Leiderschap aan de LUISS Business School in Rome. Ze is ook directeur van het Institute for Business Sustainability in Luzern. Professor Muff is een gerespecteerd thought leader op het gebied van organisatorische transformatie naar duurzaam ondernemen. Ze schreef een succesvol boek over dit onderwerp: 'Five Superpowers for Co-Creators'. Tijdens de MaastrichtMBA module Sustainability & Business Ethics in februari kwam Katrin Muff naar Maastricht om onze studenten te onderwijzen over duurzaamheid in het bedrijfsleven. We zijn erg trots dat deze wereldwijd erkende thought leader bereid was om onze studenten te inspireren tijdens deze module.

Hoe bedrijven een positieve kracht kunnen zijn

Professor Muff is geen onbekende van de Universiteit Maastricht, aangezien ze sinds 2015 lid is van de International Advisory Board. Tijdens de module Sustainability & Business Ethics van het MaastrichtMBA-programma geeft Muff drie colleges in drie dagen. "Het overkoepelende onderwerp is hoe het bedrijfsleven een positieve kracht kan zijn voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken", legt ze uit. "De eerste cursus gaat over het verbinden van de Sustainable Development Goals met het bedrijfsleven en het vertalen van deze doelen naar zakelijke kansen. De tweede cursus gaat over hoe bedrijven deze nieuwe kansen integreren in de kern van hun strategie. Hoe kunnen bedrijven niet alleen hun recycling en energie-efficiëntie verbeteren, maar ook kijken welke nieuwe producten en diensten ze kunnen leveren om kritieke maatschappelijke problemen op te lossen? Hoe kunnen ze hun kerncompetenties gebruiken om brandende maatschappelijke of milieukwesties op te lossen en er tegelijkertijd een behoorlijke hoeveelheid geld mee verdienen? En dan gaat de derde cursus over hoe samen te werken met externe belanghebbenden in co-creaties over de traditionele bedrijfsgrenzen heen. Omdat dit zo'n diepe transformatie van het bedrijfsleven is; het vereist dat bedrijven hun manier van doen veranderen van binnen naar buiten. Dergelijke innovatie gebeurt door samen te werken met externe belanghebbenden."

Empowerment van de volgende generatie leiders

In de jaren 90 voltooide Katrin Muff een MBA aan de Business School Lausanne. Jaren later, in 2008, werd ze gevraagd om decaan te worden van dezelfde business school. Muff: "Ik deed iets heel anders in het bedrijfsleven en ik dacht: Waarom decaan worden van een business school? Een mentor wees me erop dat decaan zijn echt gaat over de volgende generatie leiders in staat stellen om de uitdagingen waar ze voor staan aan te gaan. En ik herinnerde me dat er een paar tekortkomingen waren tijdens mijn eigen MBA. We waren erg getraind om ons te richten op winstmaximalisatie en er was geen enkele aandacht voor maatschappelijke of andere bredere kwesties.

Ik begon dus als decaan in 2008, een jaar waarin businessscholen de schuld kregen van de economische crisis. En met een goede reden, dacht ik. Hoe meer ik erover nadacht, hoe groter de kans op verandering werd. Ik realiseerde me dat we het onderwijs in het bedrijfsleven in zijn context moesten plaatsen en eerst de rol van het bedrijfsleven in de maatschappij moesten verduidelijken. Naar mijn mening moeten businessscholen leiders in staat stellen om een stap terug te doen uit de dagelijkse werkzaamheden waar we ons in het businessonderwijs meestal op richten, om een meer holistisch en systemisch perspectief te hebben dat maatschappelijke en mondiale uitdagingen omarmt." De Zwitserse thought leader hielp uiteindelijk de organisatie van Business School Lausanne om te vormen van hiërarchisch naar zelforganiserend. Deze nieuwe structuur gaf haar meer tijd om onderzoek te doen, wat er uiteindelijk toe leidde dat ze Professor of Practice in Sustainability & Leadership werd.

Verplichte module over duurzaamheid

Muff is enthousiast over het feit dat MaastrichtMBA een module wijdt aan het thema duurzaamheid, maar is ook kritisch. "Ik vind de week van de duurzaamheid fantastisch! Toch denk ik ook dat keuzevakken niet genoeg zijn. Zolang onderwerpen als duurzaamheid niet verplicht zijn, zullen we de rol van het bedrijfsleven niet echt herdefiniëren, aangezien sommige studenten nog steeds hun MBA-diploma halen zonder de blootstelling aan een breder perspectief te hebben gehad. Ik denk dat het belangrijk is dat alle toekomstige leiders verplicht hieraan worden blootgesteld."

Oneindige hoeveelheid potentiële nieuwe zaken

Voor Muff is het duidelijk dat bedrijven moeten bijdragen aan een duurzamere wereld. Ze maakt onderscheid tussen twee perspectieven die bedrijfsleiders kunnen hebben om dit te bereiken. Ten eerste is er het klassieke perspectief dat het de rol van bedrijven is om te overleven en dus zo concurrerend mogelijk te zijn om zoveel mogelijk geld te verdienen om innovatief te zijn en nieuwe marktniches te vinden. Muff: "Bedrijfsleiders die vanuit dat perspectief naar de maatschappelijke vraagstukken kijken, zullen denken: 'Zit daar iets voor mij in?' Kan ik concurrerender en innovatiever worden door duurzamer te worden en zo mijn eigen economische duurzaamheid veilig te stellen?' Wat in principe een goede redenering is, want er is een oneindige hoeveelheid potentiële nieuwe business. Anderzijds zijn er ook meer verlichte leiders die hun perspectief hebben veranderd en denken dat bedrijven een rol hebben om de maatschappij en de planeet te dienen. Ze voelen een meer innerlijke morele verplichting om bij te dragen aan de maatschappij en de economie en ze zoeken naar manieren om te begrijpen hoe ze hun bedrijf kunnen transformeren om echt bij te dragen aan het oplossen van maatschappelijke problemen terwijl ze ook economisch levensvatbaar blijven. Wat je perspectief ook is, als bedrijfsleider zul je kritisch naar je bedrijfsmodel moeten kijken en jezelf misschien helemaal opnieuw moeten uitvinden in een duurzaam bedrijf, om een toekomst te hebben."

De daad bij het woord voegen

Professor Muff heeft een zeer veelzijdige carrière: ze is professor, directeur van een business school, directeur van een instituut, consultant, schrijver en docent. We willen weten of er iets is waar ze bijzonder trots op is. "Waar ik het meest trots op ben, is dat ik mijn woorden kan waarmaken", zegt ze. "Dus ik onderzoek bijvoorbeeld niet alleen hoe bedrijven gemotiveerd kunnen worden om een positieve kracht voor de wereld te zijn. Ik doe er zelf ook iets aan. Hier lesgeven is één manier, maar mijn handen vuil maken betekent voor mij echt samenwerken met een bedrijf en het helpen bij het ontwikkelen en implementeren van een nieuwe strategie die bepaalde economische, ecologische of sociale problemen oplost. Ik faciliteer momenteel ook verschillende multistakeholdergesprekken over belangrijke kwesties in Zwitserland. Dat is ook heel inspirerend."