De (on)voorspelbaarheid van teamgedrag

Is teamgedrag voorspelbaar? Hoewel een overkoepelend model dat teamgedrag voorspelt (nog) ontbreekt, kan teamdynamiek wel degelijk beïnvloed en dus voorspeld worden, zoals Eddie van der Wereld overtuigend laat zien in de zeer interactieve sessie 'Team Dynamics'. Student Ellen Stouten: "De sessie is een waardevolle aanvulling op het MBA-curriculum omdat het een brug slaat tussen theoretische kennis en praktische toepassingen van leiderschapsinzichten. De focus op persoonlijke reflectie en groepsdynamiek resulteert in een dieper begrip dat verder gaat dan kennisoverdracht."

 

De Team Dynamics sessie is onderdeel van de On-Campus MBA module Managing Organisations in Times of Change en valt onder het onderwerp Business Contexts, HRM & Organisational Behaviour. Gastheer van de sessie is Eddie van der Wereld, afgestudeerd aan het MaastrichtMBA programma. Eddie is een senior facilitator en executive coach en werkt in meer dan 20 landen met leiderschapsteams in corporate organisaties. Zijn expertise ligt in cultuurverandering, duurzaam leiderschap, welzijn en creatieve strategische ondersteuning. Hij is de auteur van Achieving Goals for Dummies (2010) en The Power of Fear (2009). Hij heeft ook 15 jaar ervaring als ondernemer, is de oprichter van INSEYD en is geassocieerd met COURIUS. Eddie's passie ligt in het ontwikkelen van de Intuïtieve Intelligentie van leiders door hun morele kompas uit te dagen, hoofd en hart te verbinden en de ontwikkeling van toekomstig leiderschap te ondersteunen. Zijn stijl van faciliteren bestaat uit ervaringsleren, een oplossingsgerichte aanpak en onderliggende wetenschappelijke modellen.

 

Vier modellen

 

Er kunnen schijnbaar mysterieuze dingen gebeuren wanneer individuen in een groep optreden. Individuele en groepsprestaties kunnen toe- of afnemen, afhankelijk van de leider of manager en de manier waarop teamleden met elkaar omgaan en elkaar beïnvloeden. Aan de hand van een dynamische experimentele leeractiviteit laat Eddie zien hoe dit werkt. Voordat hij met de activiteit begint, legt Eddie de teamdynamiek uit aan de hand van vier modellen. Het GRPI-model van Richard Beckard stelt dat doelen, rollen, processen en interpersoonlijke relaties (GPRI) bepalen hoe een team samenwerkt. De kern van dit model is dat een team alleen succesvol kan zijn als er duidelijkheid is over deze vier thema's. Het Johari Window model biedt een kader om naar menselijk gedrag te kijken. De vier kwadranten (open, blind, verborgen, onbekend) geven het (on)bewustzijn van gedrag, gevoelens en motieven aan. Alleen als je op de hoogte bent van bepaald gedrag, kun je er iets aan doen.

 

Het derde model is dat van Tuckman, dat de ontwikkeling van een team beschrijft aan de hand van de begrippen forming - storming - norming en performing. Volgens Tuckman moet een team alle fasen hebben doorlopen om succesvol te zijn. Last but not least legt de piramide van Lencioni de nadruk op teamsamenwerking. Lencioni stelt dat een succesvol team voldoet aan vijf kenmerken: wederzijds vertrouwen, constructief omgaan met conflicten, gedeelde doelen, leden die verantwoordelijkheid nemen en samen resultaten bereiken. De piramide van Lencioni geeft een team de tools om de teamdynamiek te begrijpen en verbeterpunten te bespreken.

 

 

Dynamisch leerexperiment

 

In het volgende leerexperiment worden twee groepen van elk 12 leerlingen gevormd. Iedereen verlaat het lokaal om instructies te krijgen in het lokaal ernaast. Eddy legt uit dat het de bedoeling is om de snelste tijd zonder incidenten neer te zetten en aan welke regels iedereen zich moet houden. Eén groep voert de activiteit uit terwijl de tweede groep in de andere kamer blijft om zich voor te bereiden en na te denken voor de activiteit. In totaal zijn er 5 rondes. Eddie beoordeelt de teams tijdens het uitvoeren van de activiteit, klokt de tijd en telt het aantal incidenten.

 

Vijf rondes

 

De teams gaan energiek aan de slag. Na ronde 3 volgt een evaluatie. Beide teams zijn heel tevreden over hun prestaties tot nu toe. Ze ervaren een positieve sfeer, goede resultaten en duidelijke afspraken. Grote verrassing; Eddy vindt dat geen van beide teams goed heeft gepresteerd. "Interessant is dat alle teams voor snelheid gingen, terwijl de opdracht 'zonder incidenten' was. Dat komt", legt Eddy uit, "in het bedrijfsleven zijn we geconditioneerd voor snelheid en dus handelen we daarnaar. De twee teams gingen de concurrentie met elkaar aan, terwijl dat niet de opdracht was. Je ziet dit ook in het bedrijfsleven. Bijvoorbeeld dat de ene ploeg werk niet goed overdraagt, waardoor de volgende ploeg minder presteert. Dat heeft te maken met elkaar vertrouwen. Als er geen vertrouwen is, ontstaat er druk, worden er meer fouten gemaakt en werk je concurrentie in de hand. Het grappige is dat mensen ook regels verzinnen, zelfs bij deze simpele oefening."

 

Dezelfde fouten

 

Eddie: "Voor mij was het vanaf het begin duidelijk wat er ging gebeuren. Elke keer als ik deze oefening doe, gedraagt elk team zich min of meer hetzelfde. Ik zie steeds dezelfde fouten. Alleen als je fouten opmerkt, bij jezelf en in het team, kun je bouwen aan een sterker team." Ellen: "Deze sessie laat zien hoe belangrijk het is om leiderschapsprincipes persoonlijk te ervaren en toe te passen. Eddy's interactieve aanpak legt gedrag in de groep bloot en maakt het bespreekbaar, wat leidt tot waardevolle reflectie op je eigen gedrag in teams. Zo biedt deze sessie concrete handvatten voor persoonlijke ontwikkeling."

 

 

Dit artikel geeft de inzichten en ervaringen van onze studenten weer. MBA op campus Module Organisatiemanagement in tijden van verandering. Ons On-Campus traject heeft een on-campus leervorm en is onderdeel van het executive modulaire deeltijd MaastrichtMBA programma. Het programma heeft een Triple Crown accreditatie en is bedoeld voor professionals met minimaal 5 jaar werkervaring.